23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2024
του Γιώργου Σ. Ατσαλάκη*
Η σύνδεση του Θερμαϊκού κόλπου με τον Δούναβη ποταμό,
μέσω του Αξιού ποταμού και του Μοράβα θα δημιουργήσει σημαντικές ευκαιρίες
ανάπτυξης για την Ελλάδα, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σερβία. Η σύνδεση
της θάλασσας του Αιγαίου με τον Δούναβη ποταμού και στη συνέχεια με τον ποταμό
Ρήνο μπορεί να επεκτείνει τη ναυσιπλοΐα μέχρι τη βόρεια Ευρώπη Ολλανδία,
Βέλγιο, Γαλλία Πολωνία κλπ.
Σήμερα ο μόνος τρόπος τα πλοία να φθάσουν σε αυτές τις
περιοχές είναι πληρώνοντας υπέρογκα τέλη στα στενά των Δαρδανελίων και του
Βοσπόρου, να εισέλθουν στη Μαύρη Θάλασσα και από εκεί στο Δούναβη ποταμό, να
πλεύσουν αντίθετα προς το ρεύμα μέσω των πόλεων Belgrave Vienna, Budapest και
Regensburg.
Στη συνέχεια μέσω του Ρήνου ποταμού τα πλοία μπορούν
να φθάσουν μέχρι τη βόρεια θάλασσα. Η πορεία αυτή μπορεί να εξοικονομήσει
περισσότερο από 1000 χιλιόμετρα που απαιτούνται σήμερα για να πλεύσουν τα πλοία
μέσω Αιγαίου, της Μαύρης θάλασσας και του Δούναβη.
Καθώς το πλοίο είναι το φθηνότερο μεταφορικό
μέσο, θα εξοικονομηθούν σημαντικά ποσά, τα εμπορεύματα θα φθάνουν
γρηγορότερα στους προορισμούς τους και θα εξοικονομηθεί χρόνος και κόστος από
τις μεταφορτώσεις των εμπορευμάτων που φθάνουν στα λιμάνια του Πειραιά και της
Τεργέστης.
Σήμερα και από τα δυο αυτά λιμάνια τα εμπορεύματα
μεταφορτώνονται σε τραίνα και φορτηγά για να φτάσουνε στις ευρωπαϊκές χώρες. Τα
δυο αυτά λιμάνια είναι οι υποδοχείς των περισσότερων εμπορευμάτων που έρχονται
από τον θαλάσσιο Δρόμο του Μεταξιού της Κίνας.
Το κανάλι Αιγαίου - Δούναβη, ενδιαφέρει ιδιαίτερα την
Ινδία, η οποία περιτριγυρισμένη από τους Δρόμους του Μεταξιού της Κίνας, έχει
πολύ προβληματική προσβασιμότητα στις αγορές της Ευρώπης.
Η Ελλάδα, ως σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης και
με ιστορικά σημαντική γεωστρατηγική θέση στην Ανατολική Μεσόγειο και τα
Βαλκάνια, το κανάλι Αιγαίου Δούναβη την αναδεικνύει σε κρίσιμο παίκτη στην
ποτάμια και θαλάσσια διακίνηση του ευρωπαϊκού εμπορίου. Η χώρα μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτήν την
ιδιαίτερη θέση για να καταστεί κεντρικός κόμβος στο δίκτυο διακίνησης
εμπορευμάτων, συνδέοντας την Ευρώπη με την Ασία και την Αφρική.
Από οικονομικής πλευράς, η ενίσχυση του ρόλου της Ελλάδας ως σημείου
εισόδου και εξόδου στο ποτάμιο και θαλάσσιο σύστημα διακίνησης αυξάνει την
εμπορική της σημασία και μπορεί να προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις στις
υποδομές μεταφορών και logistics.
Αυτό με τη σειρά του μπορεί να δημιουργήσει νέες
θέσεις εργασίας, να ενισχύσει τον τουρισμό και να συμβάλει στην οικονομική
ανάπτυξη της χώρας.
Πολιτικά, η
ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας ως κύριου περάσματος για το ευρωπαϊκό εμπόριο,
της παρέχει ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση στο διεθνές σκηνικό. Η χώρα μπορεί
να χρησιμοποιήσει αυτήν την ενισχυμένη θέση για να διεκδικήσει βελτιώσεις στους
τομείς της οικονομικής συνεργασίας, της ασφάλειας και της πολιτικής συνεργασίας
με άλλα κράτη και διεθνείς οργανισμούς. Η αξιοποίηση του καναλιού για
τουριστικούς σκοπούς μπορεί να αποτελέσει πηγή εσόδων και να ενισχύσει τον
τοπικό τουρισμό.
Η καθιέρωση της Ελλάδας ως σημείου εισόδου και εξόδου
του ποτάμιου συστήματος διακίνησης ενισχύει τη γεωστρατηγική της
πρωτοκαθεδρία στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό σημαίνει
ότι η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει τη θέση της για να παίξει έναν πιο ενεργό
ρόλο στην περιφερειακή ασφάλεια, στην οικονομική σταθερότητα και στην προώθηση
των διαπεριφερειακών σχέσεων.
Η ενίσχυση των υποδομών και η συμμετοχή σε
περιφερειακές συνεργασίες μπορούν να καταστήσουν την Ελλάδα κεντρικό κόμβο για
την ενεργειακή ασφάλεια, τις μεταφορές και την οικονομική συνεργασία στην
ευρύτερη περιοχή. Η υλοποίηση ενός τόσο μεγάλου και διασυνοριακού έργου απαιτεί
συνεργασία μεταξύ χωρών, ενισχύοντας τις διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις.
Η υδάτινη οδός μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ανάπτυξη νέων
εμπορικών διαδρόμων που θα συνδέουν την Ευρώπη με την Ασία και την Αφρική.
Η υλοποίηση του έργου, ωστόσο, εγείρει σημαντικές
προκλήσεις, όπως η ανάγκη για μεγάλης κλίμακας χρηματοδότηση, η
διασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και η ανάγκη για περιφερειακή
συνεργασία. Παράλληλα, το έργο προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες για
οικονομική ανάπτυξη, περιφερειακή συνεργασία και ενίσχυση της γεωστρατηγικής
θέσης της Ελλάδας στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η διαχρονική παρουσία και η συμβολή των Ελλήνων στις
μεταφορές του Δούναβη αντικατοπτρίζουν την πολυεπίπεδη σχέση μεταξύ πολιτισμού,
οικονομίας και γεωγραφίας. Η ικανότητα εκμετάλλευσης των γεωγραφικών και
φυσικών συνθηκών για την προώθηση του εμπορίου και της επικοινωνίας μεταξύ
διαφορετικών περιοχών αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ελληνικής ιστορίας και
κληρονομιάς.
Σήμερα, η κληρονομιά αυτή μπορεί να εμπνεύσει
σύγχρονες προσπάθειες για την ανάπτυξη και βελτίωση των ποτάμιων μεταφορών στην
Ευρώπη, καθώς και για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας και της
οικονομικής ολοκλήρωσης. Η επανασύνδεση με αυτές τις παραδοσιακές
δραστηριότητες και η εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών μπορεί να ανοίξει νέους
δρόμους για την ανάπτυξη και να ενισχύσει τον ρόλο της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό
και παγκόσμιο οικονομικό χάρτη.
Συνολικά, η ενίσχυση της ρόλου της Ελλάδας στο πλαίσιο
του ποτάμιου και θαλάσσιου εμπορίου παρέχει μια μοναδική ευκαιρία για
οικονομική ανάπτυξη, πολιτική επιρροή και γεωστρατηγική ενίσχυση, προωθώντας
ταυτόχρονα τη σταθερότητα και την ανάπτυξη σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.
Επί πλέον μειώνει τη σημασία των στενών των
Ελλήσποντου και του Βοσπόρου, των οποίων η σημασία έχει ήδη αρχίσει να
μειώνεται από την αξιοποίηση του Λιμένος της Αλεξανδρούπολης και την οδική και
σιδηροδρομική προώθηση των εμπορευμάτων από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης προς
τα βόρια.
* O Γιώργος Ατσαλάκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής
Πολυτεχνείου Κρήτης Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης
liberal.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου