Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2021

10 πράγματα που έμαθα για τις ιχθυοκαλλιέργειες και εκτίμησα τα ψάρια τους ( ενδιαφέρον ) - FISH FROM GREECE

 ...παίρνει λίγο κουβέντα το θέμα, αλλά δεν θα σχολιάσουμε τώρα.

Εκείνο που είναι επιτακτικό, και συνάμα καλό για όλους και όλα, είναι ότι δεν θα πρέπει να δοθούν άλλες άδειες στην παραλία για υδατοκαλλιέργεια. 

Το θέμα, πάει πολλά χρόνια πίσω, όταν είχαμε προτείνει πλοία δεξαμενές, και επειδή αμέσως οι κακοπροαίρετοι έλεγαν και λένε ότι είναι θέμα κόστους, αυτό υπερκαλύπτεται από την ποιότητα και ανώτερη τιμή πώλησης.

Με έκπληξη είδα οι Δανοί να έχουν προχωρήσει σε αυτό το πλάνο, αλλά και αυτοί έχουν αγκυροβολήσει το πλοίο δίπλα στην στεριά, κάτι που δεν ενισχύει την ποιότητα των ψαριών.

Διαβάσαμε τι ενστάσεις που υπάρχουν από τοπικούς φορείς, για την απομάκρυνση μονάδων υδατοκαλλιέργειας , τουλάχιστον από τουριστικές περιοχές. Από όσο θυμάμαι, το κράτος δεν έχει βρεθεί ποτέ μπροστάρης με προγράμματα και ιδέες, και όλα αφήνονται στον ιδιώτη. Δέστε το πολεοδομικό σχέδιο της χώρας. Ούτε τα gps , δεν το αντέχουν και σε πάνε αλλού γι' αλλού.

Είναι αλήθεια ότι η μονάδα στο Γαλαξίδι είναι από τις σοβαρότερες στην αγορά.

+++


Τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας είναι πολλές φορές φρεσκότερα από αντίστοιχα πελαγίσια μιας και βρίσκονται καθημερινά στα σημεία πώλησης σε λιγότερες από 24 ώρες από την αλίευσή τους (photo EΛΟΠΥ). 

Πρόσφατα, ανακάλυψα ένα καλό ψαράδικο το οποίο, όχι μόνο έχει φρέσκα και καλά ψάρια πάντα [θα επιστρέψουμε σ’ αυτό το «πάντα»], αλλά στα φέρνει κιόλας στο σπίτι την ώρα που τα θες. Ψημένα. Λύνοντας έτσι ένα από τα τρία, ας πούμε, προβλήματα που συνοδεύουν τα γεύματα με ψάρι στο σπίτι: τη «φασαρία» του μαγειρέματος την οποία περιέργως έχουμε, αν και παράλιος λαός, όσον αφορά την κατανάλωση ψαριού. 

Δεύτερο πρόβλημα είναι ότι «το ψάρι είναι ακριβό» που ναι, μπορεί να είναι και σίγουρα είναι αν το φας σε ακριβό μαγαζί. Δεν είναι όμως ακριβό (ανάλογα φυσικά και με το είδος, διότι μπορεί να θες οπωσδήποτε akami από blue-fin τόνο, αντί για γόπα) αν προέρχεται  από ιχθυοκαλλιέργεια και αν το αγοράσεις απευθείας από ψαράδικο – που στο φέρνει μάλιστα και σπίτι ψημένο. Το ψάρι που αγοράζετε από μεγάλο supermarket ή από μεγάλο κεντρικό ψαράδικο είναι και ελληνικό και από πιστοποιημένη μονάδα που ανήκει στην ΕΛΟΠΥ. Τρίτο είναι το «κόλλημα» που έχουμε ορισμένοι με τα λεγόμενα ψάρια ιχθυοτροφείου. Το οποίο μας ωθεί στο να ρωτάμε τον ψαρά αν οι τσιπούρες του, για παράδειγμα, είναι «αλανιάρες», ή αν τα λαβράκια του είναι «πελαγίσια», έχοντας μάλιστα τη σιγουριά πως μια καταφατική απάντηση, η ορθότητα βέβαια της οποίας ελέγχεται, εξασφαλίζει φρεσκάδα ή ποιότητα. (Πάντως, στα καλά ψαράδικα πλέον αναφέρεται η προέλευση των ψαριών). 

Αυτά συζητούσαμε με τον Δημήτρη Παπαζυμούρη, φίλο και ιδρυτή του blog μαγειρικής “Cucina di Caruso”, καθ’ οδόν προς το Γαλαξίδι όπου είχαμε προγραμματίσει να επισκεφτούμε την «Γαλαξίδι Θαλάσσιες Καλλιέργειες ΑΕ», μια από τις μεγαλύτερες μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας στη χώρα και μέλος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας. Γιατί; Μα, για να δούμε ιδίοις όμμασιν και να ακούσουμε ιδίοις ωσίν αν όλα τα βήματα που έχουν κάνει οι μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας-μέλη της ΕΛΟΠΥ τα τελευταία 4-5 χρόνια (από τα 30-35 ιστορίας της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα) έχουν οδηγήσει σε καλό, φρέσκο και προσιτό προϊόν – αν θα ήμασταν δε και τυχεροί, και για να γευτούμε αυτό το τελευταίο ιδίοις στόμασιν. Spoiler alert: ήμασταν. 



Η «Γαλαξίδι Θαλάσσιες Καλλιέργειες», μέλος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ), είναι από τις μεγαλύτερες μονάδες στη χώρα, απασχολώντας περί τα 400 άτομα, κυρίως από τη γύρω περιοχή. Και για έναν ακόμα λόγο. Διότι ναι, αυτό το προαναφερθέν κόλλημα το είχα κι εγώ, το παραδέχομαι. Έχοντας λοιπόν δει τα σχετικά video του chef –αναζητήστε τα στο YouTube, με τίτλο «Τα Μυστικά του Ψαριού», ενώ ένα σχετικό με την επίσκεψή μας θα βρείτε στο τέλος του άρθρου–, έψαχνα αφορμή να το διαψεύσω. Η ΕΛΟΠΥ ιδρύθηκε το 2016, όταν τα αρχικά της μέλη, διαβλέποντας και τον ανταγωνισμό από άλλες μεσογειακές χώρες, από την Τουρκία κυρίως, αποφάσισαν, στο πλαίσιο του «η ισχύς [και ο ιχθύς, υποθέτω] εν τη ενώσει», να συνδυάσουν τις δυνάμεις τους για να υποστηρίξουν, με δικούς τους πόρους, τη δημιουργία εθνικής ταυτότητας για τα προϊόντα της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας και την προώθησή τους σε επιλεγμένες αγορές με brand name “Fish from Greece”. Η ΕΛΟΠΥ αποτελείται από 23 μέλη, η παραγωγή των οποίων αντιπροσωπεύει περίπου το 80% της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας. Σήμερα, η ΕΛΟΠΥ αποτελείται από 23 μέλη, η παραγωγή των οποίων αντιπροσωπεύει περίπου το 80% της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας – το υπόλοιπο 20% αφορά μικρότερους, τοπικούς παραγωγούς που εφοδιάζουν ψαράδικα και καταστήματα των δικών τους περιοχών. Όπερ σημαίνει πως το ψάρι που αγοράζετε από μεγάλο supermarket ή από μεγάλο κεντρικό ψαράδικο είναι και ελληνικό και από πιστοποιημένη μονάδα που ανήκει στην ΕΛΟΠΥ. Στο Γαλαξίδι συνοδευτήκαμε από την κ. Μπογδάνου (Διευθύντρια Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας της ΕΛΟΠΥ) και ξεναγηθήκαμε από τη Διευθύνουσα Σύμβουλο, κυρία Νάνσυ Παντελεημονίτου, και τον Διευθυντή της μονάδας, κ. Σπύρο Γιαννουλάτο. Η επίσκεψη ήταν από τις πλέον διαφωτιστικές που ο chef Δημήτρης (Cucina di Caruso) κι εγώ έχουμε ποτέ κάνει – κι έχουμε κάνει πολλές (photos Α. Παπαδόπουλος Πρώτο ερώτημα που εύλογα προκύπτει πάντως [θα βάλω bullets για να είναι και πιο –και συγγνώμη για το λογοπαίγνιο– εύπεπτο το άρθρο] είναι:

1. Γιατί να προτιμήσω ψάρι ιχθυοτροφείου; Καταρχάς, το «ιχθυοτροφείου» δεν είναι απόλυτα σωστός όρος· σωστότερος είναι το «υδατοκαλλιέργειας» ή «ιχθυοκαλλιέργειας», αφού η διαδικασία στις μονάδες παραγωγής είναι ολοκληρωμένη καλλιέργεια – από τα ψάρια-γεννήτορες και τα αυγά τους μέχρι την αλιεία και τη συσκευασία. Τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας έχουν εφάμιλλη διατροφική αξία από τα πελαγίσια, περιέχοντας παράλληλα, λόγω σωστής διατροφής, σημαντικά περισσότερα ω3 λιπαρά οξέα, τα «καλά λιπαρά» δηλαδή, που είναι αποδεδειγμένα ευεργετικά για τον οργανισμό και ιδίως για την καρδιά. Συν βέβαια την πληθώρα βιταμινών, όπως τις Α, Β και D, και ιχνοστοιχείων, όπως το ασβέστιο, ο φώσφορος, το ιώδιο κ.λπ., που έχουν γενικά τα ψάρια. Έχουν δε περί τις 170 θερμίδες ανά 100 γρ. και μέσο ποσοστό (καλών) λιπαρών 9%, όταν αντίστοιχα πελαγίσια είδη έχουν μόλις 2%. Έτσι, είναι απολύτως υγιεινά και συχνά τα πιο φρέσκα ψάρια που μπορεί κανείς να αγοράσει. Μόλις γίνει η παραγγελία, αλιεύεται η ποσότητα ψαριών που έχει παραγγελθεί, η οποία μπαίνει αμέσως σε ειδικές δεξαμενές με παγωμένο θαλασσινό νερό και πάγο. 

2. Φρέσκα; Και πώς ξέρω ότι τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας είναι πράγματι φρέσκα; Διότι εκτός του ότι είναι ασφαλέστερα από πλευράς προέλευσης, έχοντας μεγαλώσει σε καθημερινά ελεγχόμενο, φυσικό περιβάλλον, όπως τα συγκεκριμένα πεντακάθαρα νερά στον όρμο Ανεμοκάμπι, είναι συνήθως πιο φρέσκα από αντίστοιχα πελαγίσια, μιας και μέσω μελετημένων logistics, βρίσκονται καθημερινά διαθέσιμα στα σημεία πώλησης σε λιγότερες από 24 ώρες από την αλίευσή τους, η οποία γίνεται κατά παραγγελία. Μόλις γίνει η παραγγελία, αλιεύεται η ποσότητα ψαριών που έχει παραγγελθεί, η οποία μπαίνει αμέσως σε ειδικές δεξαμενές με παγωμένο θαλασσινό νερό και πάγο. Αμέσως μετά, αρχίζει η διαδικασία της συσκευασίας σε αυτοματοποιημένα συσκευαστήρια, με αυστηρότατες προδιαγραφές υγιεινής και πιστοποίησης, πριν τα ψάρια μεταφερθούν με ειδικά φορτηγά-ψυγεία στα σημεία διανομής και πώλησης. Σε όλη αυτή τη διαδικασία διατηρείται η λεγόμενη αλυσίδα θερμοκρασίας έτσι ώστε το ψάρι να διατηρείται στις ενδεδειγμένες θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα να φτάνει στον «πάγκο» ολόφρεσκο και αναλλοίωτο, έχοντας μάλιστα σταθερή ποιότητα όλον τον χρόνο και ανταγωνιστική τιμή. Επιτρέψτε μου να μείνω, επί προσωπικού, σε αυτό το «όλον το χρόνο». Θυμάμαι, κάποια πρωινά, μικρός, να συνοδεύω τον πατέρα μου όταν πήγαινε για φρέσκο ψάρι είτε εκεί που πιάναν τα καΐκια στη Βάρκιζα είτε στα ψαράδικα της Ραφήνας. Πάντα έβρισκε φρέσκο ψάρι. Εκτός βέβαια από τις μέρες που είχε έξω θαλασσοταραχή και δεν είχαν βγει για ψάρεμα τα καΐκια. Έτσι, μου κάνει εντύπωση όταν μετά από πολυήμερη σοροκάδα, για παράδειγμα, βρίσκω σε κάποια ψαράδικα των νοτίων προαστίων «φρέσκα» πελαγίσια ψάρια δίπλα σε ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας τα οποία είναι βέβαια [για να επιστρέψουμε στο «πάντα» της εισαγωγής] πάντα εκεί και φρέσκα. Just saying… 

Οι ιχθυοκαλλιέργειες της ΕΛΟΠΥ βρίσκονται σε περιοχές με μεγάλα βάθη και ισχυρά ρεύματα. Τα ψάρια τρέφονται από αυτόματα συστήματα, με την τροφή τους να είναι σαν κι αυτή που ιδανικά θα έβρισκαν και στη φύση. Η περιοχή κάτω και γύρω από τους κλωβούς ελέγχεται καθημερινά για να διασφαλίζεται ότι δεν επιβαρύνεται το περιβάλλον (photos Α. Παπαδόπουλος). 

3. Εντάξει. Να μείνουμε όμως στο «ανταγωνιστική τιμή»; Πόσο ανταγωνιστική; Χαρακτηριστικά, στο ψαράδικο της γειτονιάς μου μια τσιπούρα ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας έχει τιμή €8,80 ανά κιλό όταν μια πελαγίσια έχει €42,80. Η «αλανιάρα» δηλαδή, αν πράγματι είναι φρέσκια [μην ακούτε, λίγοι είναι αυτοί που μπορούν να πουν με σιγουριά πως ένα ψάρι είναι φρέσκο], είναι σχεδόν πέντε φορές ακριβότερη! Τα ψάρια τρέφονται με ισορροπημένη τροφή, με σύσταση ανάλογη των διατροφικών συνηθειών του κάθε είδους ψαριού στη φύση. 

4. Ωραία. Πού ξέρω όμως εγώ με τι τρέφεται ένα ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας και τι μπαίνει τελικά μέσα μας; Σε αντίθεση με τα πελαγίσια, που τρώνε ό,τι βρουν, όπου το βρουν και όποτε το βρουν, τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας έχουν καθημερινή και χρονικά προκαθορισμένη πρόσβαση σε ικανή ποσότητα τροφής. Αυτό δε ήταν το πρώτο που είχαμε την ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε στο Γαλαξίδι. Οι οικοδεσπότες μας, Νάνσυ Παντελεημονίτου (Διευθύνουσα Σύμβουλος) και Σπύρος Γιαννουλάτος (Διευθυντής της μονάδας), μας ξενάγησαν μ’ ένα από τα σκάφη τους στους κλωβούς – ευχάριστη, αναζωογονητική βόλτα, κατά τη διάρκεια μάλιστα του ταΐσματος. Είδαμε λοιπόν πώς οι τροφές διανέμονται, αυτοματοποιημένα, σε τακτικά διαστήματα από το πρωί ως το βράδυ, ενώ για τα πολύ μικρά ψάρια (1-3 γρ.) το τάισμα γίνεται με το χέρι. Τα ψάρια τρέφονται με ισορροπημένη τροφή, με σύσταση ανάλογη των διατροφικών συνηθειών του κάθε είδους ψαριού στη φύση. Η δε τροφή τους είναι σαν κι αυτή που, ιδανικά, θα έβρισκαν και στη φύση, με μόνη διαφορά ότι είναι σε μορφή όπως αυτή με την οποία τρέφονται και τα κατοικίδιά μας. Τα ψάρια μπαίνουν αμέσως μετά την αλίευση σε δεξαμενές με παγωμένο θαλασσινό νερό και πάγο. Η συσκευασία τους γίνεται σε αυτοματοποιημένα συσκευαστήρια. Όλες οι πληροφορίες αναγράφονται στην «ετικέτα ιχνηλασιμότητας» που συνοδεύει κάθε συσκευασία (photos Α. Παπαδόπουλος). 

5. Ναι, αλλά λένε διάφοροι για ζωικά παραπροϊόντα, ορμόνες, φάρμακα, κ.λπ. Καταρχάς, οι έλεγχοι, πιστοποίησης και άλλοι, που γίνονται στις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας είναι συνεχείς και συχνοί. Εκτός από τα ίδια τα ψάρια, ελέγχονται επίσης τα νερά [τα είδαμε άλλωστε, είναι πράγματι πεντακάθαρα], οι τροφές και κάθε επιφάνεια με την οποία ψάρια και τροφές έρχονται σε επαφή. Κάθε δε διαδικασία είναι επίσημα πιστοποιημένη. Επιπλέον, αντίθετα με όσα λέγονται από όσους τρέφουν μένος για τις ιχθυοκαλλιέργειες [αλλά όχι για άλλες «καλλιέργειες» χερσαίων ζώων], στην ιχθυοκαλλιέργεια δεν χρησιμοποιούνται ορμόνες ή αυξητικοί παράγοντες – δεν υπάρχει ανάγκη για χρήση τέτοιων ουσιών. Γιατί δεν υπάρχει; Μα διότι το φυσικό περιβάλλον και οι ισορροπημένες συνθήκες ζωής των ψαριών εξασφαλίζουν και σωστή αύξηση βάρους και πληρέστερη εκμετάλλευση της τροφής. Ας σημειωθεί δε πως πριν από την αλίευση μεσολαβούν τουλάχιστον τέσσερις μέρες «νηστείας» έτσι ώστε το πεπτικό τους σύστημα να είναι καθαρό. Όσο για τα «φάρμακα», οι παραγωγοί ιχθυοκαλλιέργειας φροντίζουν για την πρόληψη και προφύλαξη από ασθένειες έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η άριστη υγεία τους [των ψαριών όχι των παραγωγών, εντάξει και των παραγωγών]. Λόγω δε της χρήσης εμβολίων, οι ασθένειες είναι πλέον ελάχιστες και συνήθως δεν υφίσταται λόγος για χρήση άλλων φαρμάκων. Ανάλογα με το είδος του ψαριού, την περιοχή εκτροφής του και την εποχή, από τα ψάρια-γεννήτορες και τα αυγά τους μέχρι την, κατά παραγγελία, αλιεία απαιτούνται 22-26 μήνες (photos Α. Παπαδόπουλος). 

6. Είπατε εμβολίων; Ναι εμβολίων, μέσω της τροφής. Με τη χρήση τους μειώνονται τα περιστατικά ασθενειών, προστατεύεται η υγεία των εκτρεφόμενων ψαριών και εξαλείφεται η ανάγκη για χρήση άλλων φαρμάκων. Πάντως, σε σχέση με τα χερσαία ζώα που χρησιμοποιούνται για παραγωγή τροφίμων ζωικής προέλευσης, υπάρχει μια βασική διαφοροποίηση. Διότι εδώ το περιβάλλον, το θαλασσινό νερό δηλαδή, είναι απόλυτα ελέγξιμο, κυρίως στις νεαρές ηλικίες που είναι και οι πιο ευαίσθητες στις ασθένειες. Σε αυτές τις μικρές ηλικίες, τα ψάρια, μεγέθους μόλις λίγων χιλιοστών, εκτρέφονται σε ειδικές χερσαίες δεξαμενές. Η μεταφορά στους θαλάσσιους κλωβούς γίνεται όταν είναι πλέον ανθεκτικά για ζωή στο φυσικό τους περιβάλλον.   

7. Πόσος χρόνος μεσολαβεί από τη γέννηση των αυγών έως την αλίευση; Κατά κανόνα, απαιτούνται περίπου δυο χρόνια, 22-26 μήνες, ανάλογα με το είδος του ψαριού, την περιοχή εκτροφής του και την εποχή.   

8. Τι ψάρια εκτρέφονται στα ιχθυοτροφεία των μελών της ΕΛΟΠΥ; Για την ώρα, τσιπούρα, λαβράκι, κρανιός, φαγκρί και μαγιάτικο.   

9. Και μπορεί ο καθένας να στήσει μια μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας οπουδήποτε; Όχι, βέβαια. Τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προσδιορίζουν θαλάσσιες περιοχές στην ακτογραμμή που πληρούν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Κάθε περιοχή έχει το δικό της περιβαλλοντικό προφίλ, όσον αφορά την ποιότητα των νερών, ενώ και το κάθε είδος ψαριού έχει τις δίκες του απαιτήσεις εκτροφής. Ας μη ξεχνάμε δε και πώς μια τέτοια μονάδα συνεισφέρει στον τόπο. 

Η «Γαλαξίδι Θαλάσσιες Καλλιέργειες», για παράδειγμα, απασχολεί 400 περίπου άτομα, προερχόμενα μάλιστα από γειτονικά μέρη, με τα οφέλη για την τοπική κοινωνία και την τοπική οικονομία να είναι βέβαια σημαντικά και προφανή. 

Την ίδια στιγμή στον κλάδο της Ελληνικής   ιχθυοκαλλιέργειας απασχολούνται άμεσα και έμμεσα πάνω από 12.000 άνθρωποι, σε 11 από τις 13 Περιφέρειες, ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρα μας. Τα νεογέννητα ψάρια, μεγέθους μόλις λίγων χιλιοστών, εκτρέφονται σε ειδικές χερσαίες δεξαμενές και υπό ελεγχόμενες συνθήκες, με το εισερχόμενο νερό να δέχεται επεξεργασία (μέσω φίλτρων, υπεριώδους ακτινοβολίας κ.λπ.)

10. Άφησα αυτή την ερώτηση για το τέλος: δεν επιβαρύνεται το περιβάλλον με τις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας; Και πώς διασφαλίζεται ο σεβασμός σε αυτό και η αποτροπή οικολογικής επίπτωσης στους «άγριους» πληθυσμούς της περιοχής; Καταρχάς, η ιχθυοκαλλιέργεια είναι δραστηριότητα που εξαρτάται άμεσα από το θαλάσσιο περιβάλλον. Και αφού η ποιότητα του νερού παίζει προφανώς πρωταγωνιστικό ρόλο, είναι προς όφελος της μονάδας να διαφυλάσσει τα ψάρια από ανεπιθύμητες συνθήκες. 

H επίδραση της ιχθυοκαλλιέργειας μετριέται ανά τακτά διαστήματα από κρατικές υπηρεσίες που ανανεώνει τις περιβαλλοντικές άδειες κάθε μονάδας. Οι μονάδες της ΕΛΟΠΥ είναι σε περιοχές με μεγάλα βάθη και ισχυρά ρεύματα με αποτέλεσμα να μη ρυπαίνεται ο πυθμένας και να αφθονεί η θαλάσσια ζωή σε αυτόν. Οι μονάδες πάντως της ΕΛΟΠΥ είναι σε περιοχές με μεγάλα βάθη και ισχυρά ρεύματα (οι κλωβοί στο Ανεμοκάμπι «ίπτανται» πάνω από βάθη 150-180 μ.) με αποτέλεσμα να μη ρυπαίνεται ο πυθμένας και να αφθονεί η θαλάσσια ζωή σε αυτόν. 

Η ερώτηση όμως αφορούσε και την αποτροπή οικολογικής επίπτωσης στους γύρω «άγριους» θαλάσσιους πληθυσμούς, σωστά; Με στόχο λοιπόν την προστασία των θαλάσσιων πόρων, για την παρασκευή των ιχθυοτροφών χρησιμοποιούνται πελαγικά ιχθυηρά [ούτε εγώ την ήξερα αυτή τη λέξη, σημαίνει κυρίως ψάρια, αλλά και άλλα θαλάσσια ζώα] που αλιεύονται στον νότιο Ειρηνικό και στον βόρειο Ατλαντικό. Αυτά τα ψάρια μεγαλώνουν ταχύτατα και σχηματίζουν τεράστιους πληθυσμούς. Έχοντας δε μικρή διάρκεια ζωής και μικρή εμπορική αξία, δεν επιλέγονται για ανθρώπινη κατανάλωση. Αλιεύονται σε μεγάλες ποσότητες και αποτελούν πηγή άριστης ποιότητας πρωτεϊνών και ιχθυελαίου, όχι μόνο για τις ανάγκες της ιχθυοκαλλιέργειας, αλλά και της ζωικής παραγωγής εν γένει (κτηνοτροφία, πτηνοτροφία). Με το brand name “Fish from Greece”, τα μέλη της ΕΛΟΠΥ, διαβλέποντας και τον ανταγωνισμό από άλλες μεσογειακές χώρες, κυρίως από την Τουρκία, έχουν κάνει το ελληνικό ψάρι γνωστό και αγαπητό σε όλη την Ευρώπη (photo ΕΛΟΠΥ). 

Έχοντας λοιπόν απαντήσει [ή έτσι τουλάχιστον ελπίζω] στα ερωτήματα που κι εγώ ο ίδιος είχα πριν επισκεφτώ μια μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας, επιτρέψτε μου να προσθέσω δυο-τρία πράγματα ακόμα απ’ αυτά που έμαθα ή ήδη γνώριζα. 

Το γεγονός ότι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι αναζητούν την κύρια πηγή πρωτεϊνών στη θάλασσα, μοιραία οδηγεί σε υπερ-αλίευση συνιστώντας τεράστιο περιβαλλοντικό πρόβλημα. 

Περισσότερα από 70% των ειδών άγριων ψαριών παγκοσμίως εξαντλούνται υπερ-αλιευόμενα, κάτι που προφανώς διαταράσσει τα οικοσυστήματα αφαιρώντας θηράματα και θηρευτές από τις θάλασσες. Εκτιμάται δε πως το 1/3 των ψαριών που καταναλώνουμε προέρχεται από παράνομη αλιεία! Αξίζει να προστατεύσουμε μια αμιγώς ελληνική δραστηριότητα, η οποία και προϊόντα υψηλής ποιότητας παράγει και καινοτομεί. Αυτά, εκτός της αλόγιστης καταστροφής των αποθεμάτων ψαριών και θαλασσίων ειδών, προξενούν μεγάλη ζημιά στους νόμιμους ψαράδες, ενώ μεταφράζονται σε τεράστια διαφυγόντα κέρδη για τα κράτη. 

Η ελεγχόμενη λοιπόν ιχθυοκαλλιέργεια μειώνει την κατανάλωση άγριων ψαριών και την υπερ-εκμετάλλευση αυτού του εξαιρετικά ευάλωτου πόρου. Η δε σωστή διαχείριση της ιχθυοκαλλιέργειας είναι τελικά ευκολότερος, αποτελεσματικότερος και ευκολότερα μετρήσιμος τρόπος από τον έλεγχο της αλιείας στις ανοιχτές θάλασσες. Και κάτι ακόμα στο οποίο αναφέρθηκα ακροθιγώς νωρίτερα: δεν παύει να με εκπλήσσει το μένος με το οποίο αντιμετωπίζουν διάφοροι την ιχθυοκαλλιέργεια – αλλά όχι τις «καλλιέργειες» χοίρων, μοσχαριών ή πουλερικών, με τα προϊόντα και υποπροϊόντα (αμφιβόλου συνήθως προελεύσεως και συζητήσιμης ποιότητας) των οποίων συντηρούνται, πρακτικά αδιαμαρτύρητα, επί δεκαετίες. 

Ναι, είναι απόλυτα λογικό να υπάρχουν ερωτήματα και επιφυλάξεις για κάτι για το οποίο δεν γνωρίζεις και πολλά, αλλά μένος; Γιατί; Σε τελική ανάλυση, αξίζει να προστατεύσουμε μια αμιγώς ελληνική δραστηριότητα όπως αυτή η οποία και προϊόντα υψηλής ποιότητας παράγει και καινοτομεί. Κάνοντας παράλληλα το ελληνικό ψάρι γνωστό και αγαπητό σε όλη την Ευρώπη και αλλού. Χαρακτηριστικά, το 80% της παραγωγής των μελών της ΕΛΟΠΥ εξάγεται σε περισσότερες από 35 χώρες με το υπόλοιπο 20% να πηγαίνει στην ελληνική αγορά. Στο Γαλαξίδι ταξιδέψαμε με το Citroën C5 Aircross, ευγενική προσφορά της Citroën Ελλάς – ευχαριστούμε (photo Δ. Παπαζυμούρης). 

Κι έπειτα είναι και το άλλο… 

Τα «ιχθυοτροφεία», λέει, «έχουν γεμίσει τον τόπο και καταστρέψει όλες τις παραλίες». Στο πού επιτρέπεται να εγκατασταθεί μια μονάδα και από ποιους αυτό επιτρέπεται και ελέγχεται αναφέρθηκα παραπάνω. Ενώ [ρωτώντας μαθαίνεις] η συνολική έκταση των ιχθυοκαλλιεργειών στην Ελλάδα είναι περίπου όσο αυτή του «Ελ. Βενιζέλος». 

Συμπερασματικά, η συγκεκριμένη επίσκεψη/ξενάγηση, που ολοκληρώθηκε με τον ιδανικό τρόπο [ήτοι με τη συντροφιά της ιδρύτριας και του διευθυντή της μονάδας, συνοδεία δικών τους βέβαια φρεσκοψαρεμένων ψαριών σε ταβέρνα στο Γαλαξίδι], ήταν από τις πλέον διαφωτιστικές που ο Δημήτρης κι εγώ έχουμε ποτέ κάνει – κι έχουμε κάνει πολλές. Βρήκα δε απαντήσεις σε ερωτήματα που για χρόνια είχα και ναι, έμαθα τελικά να μην ανησυχώ καθόλου για τις ιχθυοκαλλιέργειες και να αγαπήσω τα ψάρια τους.

Πηγή : Andro.gr [ https://www.andro.gr/geusi/elopy-fish-from-greece/ ]

Δεν υπάρχουν σχόλια: