Της Δρ. Χρυσούλας Λιάκου, Fleet Medical Advisor της Angelicoussis Group
Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος
Το αλκοόλ, εκτός από μέθη, μπορεί να αποτελέσει και αιτία δηλητηρίασης. Η οξεία δηλητηρίαση από αλκοόλ προκαλείται από την υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών, κάτι που ορίζεται ως η κατανάλωση τουλάχιστον τεσσάρων ποτών μέσα σε χρονικό διάστημα δύο ωρών.
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ δεν θα προκαλέσει πάντα οξεία δηλητηρίαση, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι δεν είναι επικίνδυνη. Παράγοντες όπως το βάρος, το μέγεθος κάποιου, η γενικότερη κατάσταση υγείας, η πρόσφατη λήψη τροφής, η λήψη φαρμακευτικής αγωγής, το ποσοστό αλκοόλ των ποτών και φυσικά η συχνότητα κατανάλωσης αλλά και η ποσότητα του αλκοόλ που καταναλώνεται μπορούν να επηρεάσουν την πιθανότητα της δηλητηρίασης από το οινόπνευμα.
Πολλές φορές προκαλείται σύγχυση όσον αφορά το τι ορίζεται ως ένα ποτό. Ένα ποτό, λοιπόν, ισούται με:
·       355 ml (12 ounces) μπίρας με 5% αλκοόλ
·       237-266 ml (8-9 ounces) malt liquor με περίπου 7% αλκοόλ
·       150 ml περίπου (5 ounces) κρασιού με 12% αλκοόλ
·       44 ml (1,5 ounces) ποτών με αλκοόλ περίπου 40%: τζιν, ρούμι, τεκίλα, βότκα, ουίσκι
Η δηλητηρίαση από κατανάλωση αλκοόλ εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα, για τα οποία θα πρέπει να υπάρχει επαγρύπνηση προκειμένου να γίνουν αντιληπτά, είτε αφορά τον εαυτό σας είτε τους φίλους είτε τους συναδέλφους σας. Τα συμπτώματα αυτά είναι: εμετός, επιληπτικές κρίσεις, βραδύπνοια (δηλαδή οκτώ ή λιγότερες αναπνοές το λεπτό), ακανόνιστη αναπνοή (δηλαδή αναπνοές μεγαλύτερες από 10 δευτερόλεπτα), δέρμα χλωμό ή κυανωτικό (μπλε απόχρωση ή απλούστερα μελανιασμένο), υποθερμία, λιποθυμικό επεισόδιο.
Τα συγκεκριμένα σωματικά συμπτώματα δεν είναι απαραίτητο να εμφανιστούν όλα ταυτόχρονα για να θεωρηθεί ότι κάποιος έχει πάθει δηλητηρίαση από αλκοόλ. Ωστόσο, πέρα από τη συμπτωματολογία που αφορά το σώμα, θα πρέπει πάντα να αξιολογείται και το επίπεδο συνείδησης, δηλαδή η πνευματική διαύγεια. Έτσι, πάντα να προσέχετε για ενδείξεις πνευματικής σύγχυσης, απώλειας ισορροπίας/προσανατολισμού, αδυναμία έγερσης από τον ύπνο ή ακόμα και κώμα.
Σε περίπτωση που θεωρείτε ότι κάποιος έχει υποστεί δηλητηρίαση από αλκοόλ και εμφανίζει εμετούς, πάντα θα πρέπει να του παράσχετε βοήθεια. Αρχικά προσπαθήστε να τον/την διατηρήσετε σε όρθια ή όρθια καθιστή στάση, ώστε να μειωθούν όσο γίνεται οι πιθανότητες πνιγμού, που δυνητικά μπορεί να οδηγήσει και στον θάνατο. Σε περίπτωση που κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό και πρέπει ο ασθενής να ξαπλώσει, τότε θα τον τοποθετήσετε στη θέση ανάνηψης (recover position), δηλαδή στα πλάγια. Πάντα θα πρέπει να αποφεύγεται η στάση ανάσκελα, καθώς είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη. Επιπλέον είναι εξαιρετικά σημαντικό να κρατάτε τον ασθενή ΞΥΠΝΙΟ και ΖΕΣΤΟ, σκεπάζοντάς τον με μια κουβέρτα.
Στην περίπτωση που το άτομο που έχει δηλητηριαστεί είναι σε πολύ κακή γενική κατάσταση, με μειωμένο επίπεδο συνείδησης ή χωρίς αισθήσεις και αδυνατείτε να τον/την ξυπνήσετε, θα πρέπει άμεσα να ζητήσετε τη συμβουλή γιατρού. Άμεση ιατρική βοήθεια θα πρέπει να ζητείται και όταν έχει γίνει κατανάλωση ποτού αμφιβόλου ποιότητος. Όλα τα παραπάνω συμπτώματα προκαλούνται από τα αυξημένα επίπεδα αλκοόλ, δηλαδή αιθανόλης, στα ποτά. Τα νοθευμένα ποτά, ή ποτά που κάποιος μπορεί να έχει παρασκευάσει μόνος του, είναι δυνατόν να περιέχουν και άλλες ουσίες, όπως είναι η ιδιαίτερα τοξική μεθανόλη.
Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αποτελέσει αιτία για πολλά προβλήματα υγείας. Βραχυπρόθεσμα, ενδέχεται να προκαλέσει αύξηση βάρους, κατάθλιψη, δερματικά προβλήματα και προβλήματα μνήμης. Επιπλέον, μπορεί να αποτελέσει αιτία ή να συμβάλει μακροπρόθεσμα στην ανάπτυξη αρτηριακής υπέρτασης, χρόνιας ηπατικής νόσου και καρκίνου του ήπατος. Ο καλύτερος τρόπος να προστατευτεί κανείς από την κατανάλωση αλκοόλ είναι η μη κατανάλωση αλκοόλ. Κάθε φορά που κάποιος καταναλώνει οινοπνευματούχα ποτά, αυξάνει το ρίσκο να προκαλέσει προβλήματα στην υγεία του.
Πάντα να θυμάστε: ΠΙΝΕΤΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ