Η ακτοπλοΐα είναι πλέον υπόθεση των μικρομεσαίων

• Μηνάς Τσαμόπουλος     Αύγουστος 18, 2019 8:12 πμ   newmoney.gr

Κρατούν στα χέρια τους το 60% της ακτοπλοϊκής αγοράς, ενώ οι μεγάλοι όμιλοι σταδιακά βλέπουν το μερίδιό τους στη μεταφορική πίτα να μειώνεται Αλλάζει χέρια η ελληνική ακτοπλοΐα. Χρόνο με τον χρόνο οι μεγάλοι όμιλοι βλέπουν τη δύναμη και το μερίδιο τους στη μεταφορική πίτα να μειώνεται, με τις λεγόμενες μικρομεσαίες εταιρείες να αυξάνουν την παρουσία και τη δύναμή τους, φτάνοντας να ελέγχουν πλέον το 60% της ελληνικής ακτοπλοϊκής αγοράς.
Η 18η ετήσια έρευνα της εταιρείας οικονομικών-ναυτιλιακών συμβούλων XRTC είναι αποκαλυπτική. «Οι πάλαι ποτέ μικρές μη εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο ελέγχουν πλέον το 60% της αγοράς έναντι του 30%-40% προ μιας δεκαετίας. Οι εταιρείες αυτές αξιοποίησαν την ευκαιρία που τους δόθηκε από τον περιορισμό της δραστηριότητας των παραδοσιακά μεγάλων παικτών, η οποία ήταν το αποτέλεσμα της αναγκαστικής απομόχλευσης μέσω αποπληρωμής των δανείων τους και μείωσης της έκθεσής τους σε πιστωτές τους, που ακολούθησαν τα χρόνια της κρίσης», τονίζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της XRTC Γιώργος Ξηραδάκης, και συνεχίζει: «Αξιο αναφοράς είναι ότι οι νέοι αυτοί παίκτες ακολουθούν διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα, με αρκετούς να λειτουργούν πλοία υψηλών ταχυτήτων κατά την υψηλή και μόνο περίοδο της ακτοπλοϊκής αγοράς και να αντλούν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες από άλλες πηγές εκτός Χρηματιστηρίου ή ακόμη και των τραπεζών.

Οι εταιρείες που συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται στον χώρο τόσο σε κύριες όσο σε άγονες και ενδονησιωτικές γραμμές ανταγωνίζονται πλέον τις εισηγμένες με εντυπωσιακά αποτελέσματα – τουλάχιστον στο μεταφορικό έργο.
Βέβαια κάποιες από αυτές δραστηριοποιούνται μόνο εποχικά στις γραμμές έναντι κάποιων άλλων που εξυπηρετούν τις γραμμές όλο το έτος». Ο κ. Ξηραδάκης επισημαίνει ότι «πολλές από τις εταιρείες στον πίνακα “Υπόλοιπες μικρομεσαίες εταιρείες”, παρότι έχουν τοπικό χαρακτήρα, παρουσιάζουν καινοτόμες διαχειριστικές δομές, υιοθετούν προγράμματα καρτών προνομίων όπως οι μεγαλύτερες και εξελίσσουν το προϊόν της ακτοπλοΐας.
Επίσης, τονίζουμε ότι οι περισσότερες από τις εταιρείες αυτές επισκευάζουν ή και σε κάποιες περιπτώσεις χτίζουν τα πλοία τους στην Ελλάδα, γεγονός που χρήζει ιδιαίτερης ευαρέσκειας και στήριξης από το κράτος αλλά και όλους τους δημόσιους φορείς. Θα πρέπει βεβαίως να τονίσουμε ότι πολλές από αυτές τις εταιρείες δραστηριοποιούνται εποχιακά, κυρίως κατά τις περιόδους υψηλής ζήτησης, γεγονός που δεν συμβάλλει στον υγιή ανταγωνισμό. Οι άλλες μικρομεσαίες εταιρείες συμπληρώνουν το 100% της ελληνικής ακτοπλοϊκής αγοράς και καλύπτουν περίπου το 50% αυτής τόσο σε επίπεδο κίνησης όσο και σε επίπεδο στόλου».
Οι μικρομεσαίοι
Από τις μικρότερες εταιρείες κάποιες δραστηριοποιούνται δυναμικά, όπως η Levante Ferries, η οποία στα τέλη του έτους αγόρασε το πλοίο της Kefalonian Lines «Nήσος Κεφαλονιά» και το πλοίο της ANMEZ «Ανδρέας Κάλβος», που μαζί με τα «Fior di Levante» και «Mare di Levante» την καθιστούν τη μόνη εταιρεία που δραστηριοποιείται στη γραμμή Κυλλήνη – Κεφαλονιά – Ζάκυνθος. Επίσης η εταιρεία ΛΑΝΕ, που με το πλοίο της «Βιτσέντζος Κορνάρος» εξυπηρετούσε μέχρι το 2017 τη γραμμή των Κυθήρων, πλέον δίνει τη σκυτάλη στην Αβλέμων ΝΕ και στο πλοίο «Ιονίς».
Το 2019 μία νέα εταιρεία, η Sea Speed Lines, εμφανίζεται στην αγορά. Ιδρύθηκε από ομάδα μετόχων με επικεφαλής τον Θέμη Καραμπέκο και αγόρασε σε πλειστηριασμό το παροπλισμένο πλοίο «Ελλη Τ» και το μετονόμασε σε «Olympus». Το πλοίο είναι δρομολογημένο στη γραμμή Πειραιάς – Μήλος – Θήρα – Ρέθυμνο.

Το περιθώριο αντίδρασης των παραδοσιακά μεγάλων εταιρειών ή οποιουδήποτε άλλου προσκρούει στη δυσκολία άντλησης κεφαλαίων. Την επόμενη δεκαετία θα υπάρξει ανάγκη σταδιακής ανανέωσης του ακτοπλοϊκού μας στόλου. Και θα χρειαστούν τουλάχιστον 1,5-2 δισ. ευρώ.  «Η ροή χρήματος για τη χρηματοδότηση της ακτοπλοΐας θα έρθει από την Ευρώπη στο άμεσο μέλλον και θα αφορά πολλούς από τη στιγμή που η περιβαλλοντική οικονομία θα αναπτύξει νέα δάνεια προκειμένου να αναβαθμίσει και να κάνει φιλικό προς το περιβάλλον τον ευρωπαϊκό στόλο», μας λέει ο κ. Ξηραδάκης.
«Πλέον ο στόλος της ελληνικής ακτοπλοΐας, που είναι από τους νεότερους στην Ευρώπη, αρχίζει να γερνά και χρειάζεται άμεση αντίδραση. Η λεγόμενη “πράσινη οικονομία” πολύ σύντομα θα είναι αυτή που θα παρέχει όλα τα εργαλεία στις εταιρείες μεταφορών της Ευρώπης σε όλα τα μέσα μεταφοράς και βεβαίως στα πλοία. Οι Ελληνες ακτοπλόοι είναι εδώ για να πρωτοστατήσουν μαζί με τους ρυθμιστές και τους επενδυτές της αγοράς, οι οποίοι αντιλαμβάνονται τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η ελληνική θαλάσσια οικονομία».

Οι μεγάλοι παίκτες 
SEAJETS 
Η Seajets, συμφερόντων Μάριου Ηλιόπουλου, αποτελεί τη μεγαλύτερη ιδιωτική ελληνική ακτοπλοϊκή εταιρεία με στόλο 17 πλοίων (15 ταχύπλοα και 2 συμβατικά). Διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο ταχυπλόων στο Αιγαίο και εξυπηρετεί 26 νησιά στις Κυκλάδες με σύνδεση από Πειραιά, Ραφήνα, Κρήτη, Θεσσαλονίκη και συνολική χωρητικότητα 8.500 επιβατών και 1.450 αυτοκινήτων. Απασχολεί 800 εργαζομένους. Η εταιρεία φέτος, όπως κάθε χρόνο, προσαρμόζει τα δρομολόγιά της και όταν απαιτείται προσθέτει νέα κατά τη διάρκεια της υψηλής τουριστικής περιόδου. Απολαμβάνει λοιπόν τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα των ταχυπλόων που δραστηριοποιούνται μόνο την υψηλή περίοδο. Ετσι, για το καλοκαίρι συμπληρώνει στη γραμμή της Ραφήνας προς Τήνο – Μύκονο – Πάρο – Νάξο – Ανδρο, δρομολογώντας το μεγαλύτερο ταχύπλοό της, το «Tera Jet». Πέρα από τα ταχύπλοα, το συμβατικό πλοίο της «Aqua Blue» εκτελεί το δρομολόγιο Ραφήνα – Ανδρος – Τήνος – Μύκονος. Πρόκειται για το τρίτο πλοίο της Seajets που εκτελεί δρομολόγια από το λιμάνι της Ραφήνας, αυξάνοντας σημαντικά τη διαθεσιμότητα θέσεων και προσφέροντας περισσότερες εναλλακτικές δρομολογίων και οικονομικότερες επιλογές για τους επιβάτες. Το άλλο συμβατικό πλοίο, το «Aqua Jewel», έχει ναυλωθεί στις Αζόρες.

GOLDEN STAR FERRIES
Η Golden Star Ferries ξεκίνησε τη δραστηριοποίησή της στην ακτοπλοΐα το 2011. Είναι συμφερόντων Γιώργου και Δημήτρη Στεφάνου, οι οποίοι τις τελευταίες δεκαετίες δραστηριοποιούνται στην ποντοπόρο ναυτιλία.
Το 2017 μεγαλώνει επενδύοντας στην αγορά ενός ταχύπλοου, το «Superrunner», ενώ το 2018 η εταιρεία επεκτείνεται με δύο νέα αποκτήματα, το «Superspeed» και το «Supercat». Με τις -νέες επενδύσεις- μπορεί πλέον να αντεπεξέλθει καλύτερα στον ανταγωνισμό των γραμμών της Ραφήνας τόσο σε επίπεδο ταχυπλόων όσο και συμβατικών πλοίων. Η εύρωστη οικονομική κατάσταση της εταιρείας τής δίνει το πλεονέκτημα να συνάψει συνεργασίες και να διευρύνει το δίκτυο κάλυψής της. Το 2019 η εταιρεία Golden Star Ferries δραστηριοποιείται στις γραμμές:
Πειραιάς – Κυκλάδες – Ραφήνα
Ραφήνα – Κυκλάδες – Κρήτη
Ραφήνα – Κυκλάδες
Πειραιάς – Δυτικές & Ανατολικές Κυκλάδες
Πειραιάς – Πάρος – Νάξος – Μύκονος – Τήνος  – Ανδρος – Ραφήνα, με το νέο ταχύπλοό της, το «Super Express». Το πλοίο ήταν σε συνιδιοκτησία με τη Fast Ferries μέχρι πρότινος.

 FAST FERRIES
H Fast Ferries ιδρύθηκε από τους Παναγιώτη και Γιάννη Παναγιωτάκη και δραστηριοποιείται σήμερα με 3 συμβατικά πλοία. Παρέχει ακτοπλοϊκές υπηρεσίες από το 1989 στις γραμμές Hγουμενίτσα –  Kέρκυρα  και Hγουμενίτσα – Παξοί – Kέρκυρα, με το πρώτο πλοίο της να είναι το «Θεολόγος Π», ένα ανοιχτού τύπου πλοίο που στις αρχές της δεκαετίας του ’80 πουλήθηκε και αντικαταστάθηκε από ένα πιο καινούριο, τον δεύτερο «Θεολόγο Π».  Από το 2007 η εταιρεία στράφηκε στη Ραφήνα, δρομολογώντας στη γραμμή Ραφήνα – Ανδρος – Τήνος – Μύκονος το μόλις 7 ετών σύγχρονο επιβατηγό -οχηματαγωγό πλοίο «Θεολόγος Π.», το οποίο αναβάθμισε σημαντικά την ακτοπλοϊκή σύνδεση της Ραφήνας με την Ανδρο, την Τήνο και τη Μύκονο. Το 2019 η εταιρεία δρομολογεί τα πλοία της στις ίδιες γραμμές, αλλά ναυλώνει το «Hellenic Highspeed» της Hellenic Seaways στη γραμμή Ραφήνα – Τήνο – Μύκονο – Νάξο σε αντικατάσταση του «Αικατερίνη Π», το οποίο υπέστη μηχανική βλάβη και χάνει όλη τη θερινή σεζόν.

 ZANTE FERRIES (ΑΝΜΕΖ Α.Ε.) 
Η Zante Ferries ιδρύθηκε το 1991 στη Ζάκυνθο. Στην αρχή από την αντίδραση στο τότε μονοπώλιο και την ανάγκη των ιδιοκτητών φορτηγών αυτοκινήτων να εξυπηρετήσουν τις εργασίες τους και τους Ζακυνθινούς επαγγελματίες. Το 1991 αγόρασε το πρώτο πλοίο της, το «Αγιος Διονύσιος», το οποίο μετέφερε μόνο φορτηγά αυτοκίνητα και μπήκε στην ακτοπλοϊκή γραμμή Κυλλήνη – Ζάκυνθος. Επειδή το πλοίο είχε μικρή χωρητικότητα, η εταιρεία το 1994 αναγκάστηκε να το αντικαταστήσει με το πλοίο «Αγιος Διονύσιος Σ». Εξαιτίας του τότε άκρατου ανταγωνισμού συσπειρώθηκαν οι 297 μέτοχοι με τις οικογένειές τους και σε μία γενική συνέλευση πήραν την απόφαση να αγοράσουν το επιβατηγό-οχηματαγωγό «Διονύσιος Σολωμός». Η εταιρεία το 2002 προχώρησε στην αγορά του Ε/Γ-Ο/Γ «Ανδρέας Κάλβος» και το 2007 στην αγορά του Ε/Γ-Ο/Γ «Αδαμάντιος Κοραής», που δρομολογήθηκε το 2008 στις Δυτικές Κυκλάδες έως τη Σαντορίνη. Το 2018 η εταιρεία πούλησε το «Ανδρέας Κάλβος» στην Kefalonia Lines. Ετσι φεύγει από τη γραμμή Κυλλήνη – Ζάκυνθος, παραμένοντας μόνο στο δρομολόγιο που συνδέει τον Πειραιά με τις Κυκλάδες. Αξίζει να σημειώσουμε ότι είναι η μόνη εταιρεία που δραστηριοποιείται στις Δυτικές Κυκλάδες μέχρι τη Θήρα για το σύνολο του έτους και εξυπηρετεί τόσο επιβάτες όσο και Ι.Χ. και φορτηγά.
 DODEKANISOS SEAWAYS
Η Dodekanisos Seaways ιδρύθηκε το 1999 με πρωτοβουλία των αδερφών Γιώργου και Γιάννη Σπανού, ιδιοκτητών σούπερ μάρκετ.
Η εταιρεία το 2000 δρομολόγησε το πρώτο νεότευκτο καταμαράν και το 2005 το δεύτερο. Τον Νοέμβριο του 2011 δρομολόγησε το συμβατικό ferry boat «Παναγιά Σκιαδενή» προς τα μικρότερα νησιά του δωδεκανησιακού συμπλέγματος. Από το 2015 συνδέει τα Δωδεκάνησα με τη Σάμο, την Ικαρία, τους Φούρνους και τους Αρκιούς.