Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

06 Απριλίου, 2025

A Smarter Approach to Human Risk in Maritime Operations - AΝΘΡΩΠΙΝΑ ΛΑΘΗ ΣΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ

google translation fm English to Greek

 Το ανθρώπινο λάθος συμβάλλει στο 80% σχεδόν των θαλάσσιων ατυχημάτων. Παρά τη φήμη του κλάδου για ακρίβεια και πειθαρχία, η ασφάλεια εξακολουθεί να εξαρτάται από τους ανθρώπους που κάνουν τη δουλειά—την κρίση, την αντοχή και την ικανότητά τους να αποδίδουν υπό πίεση. Η σημασία της ευημερίας των ναυτικών έχει κερδίσει περισσότερη προσοχή τα τελευταία χρόνια, ειδικά στον απόηχο της πανδημίας COVID-19. Όμως, ενώ η ευαισθητοποίηση έχει αυξηθεί, τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε για την αξιολόγηση του κινδύνου δεν έχουν συμβαδίσει.

Για χρόνια, η ναυτιλιακή βιομηχανία βασιζόταν σε τυπικές αξιολογήσεις ψυχικής υγείας για τη μέτρηση της ευημερίας του πληρώματος. Εργαλεία όπως το PHQ-9 για την κατάθλιψη και το GAD-7 για το άγχος σχεδιάστηκαν για κλινικές ρυθμίσεις, αλλά ποτέ δεν προορίζονταν να αξιολογήσουν την πραγματικότητα της ζωής στη θάλασσα. Οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις απαιτούν πολλές ώρες, αποφάσεις υψηλού κινδύνου και παρατεταμένη απομόνωση. Αυτοί οι παράγοντες δεν επηρεάζουν μόνο τη διάθεση αλλά επηρεάζουν άμεσα τη γνωστική απόδοση, την επίγνωση της κατάστασης και την ασφάλεια.

Τα περισσότερα ναυτικά περιστατικά δεν συμβαίνουν λόγω αδιάγνωστων διαταραχών ψυχικής υγείας. Εμφανίζονται λόγω στιγμιαίων ελλείψεων στην κρίση, εξάντλησης και μειωμένης λήψης αποφάσεων. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η ψυχική υγεία - είναι η σιωπηλή συσσώρευση λειτουργικών στρεσογόνων παραγόντων που οδηγούν σε δυσφορία της κατάστασης: γνωστική κόπωση, συναισθηματική καταπόνηση και υποβάθμιση της απόδοσης αυτή τη στιγμή. Αυτοί οι ανθρώπινοι παράγοντες είναι λεπτοί, δυναμικοί και συχνά αόρατοι στα παραδοσιακά εργαλεία ψυχικής υγείας, ωστόσο είναι οι πιο συνηθισμένοι πρόδρομοι σφαλμάτων και ατυχημάτων στη θάλασσα που συχνά οδηγούν σε απώλεια ζωών, περιβαλλοντικές επιπτώσεις και ζημιές ή απώλεια περιουσιακών στοιχείων.

Kαταστασιακή δυσφορία: To κομμάτι που λείπει στην θαλάσσια ασφάλεια

Η δυσφορία της κατάστασης δεν είναι μια κλινική κατάσταση - είναι μια προσωρινή αλλά κρίσιμη απάντηση στο στρες στο εργασιακό περιβάλλον. Η έρευνα δείχνει ότι ενώ μόνο ένα μικρό ποσοστό των ναυτικών ξεκινά τη σταδιοδρομία του με κλινική κατάθλιψη ή άγχος, οι απαιτήσεις της ζωής στη θάλασσα οδηγούν σε σημαντική αύξηση των αναφερόμενων συμπτωμάτων ψυχολογικής δυσφορίας με την πάροδο του χρόνου.

Πολλές περιπτώσεις εμφανίζονται λόγω συσσωρευμένων στρεσογόνων παραγόντων —όπως κόπωσης, απρόβλεπτων καιρικών συνθηκών και μεγάλου φόρτου εργασίας— αντί για προϋπάρχουσες συνθήκες. Σε αντίθεση με την κατάθλιψη ή το άγχος, δεν απαιτούν ψυχιατρική θεραπεία, αλλά απαιτούν προληπτική παρέμβαση για να αποφευχθεί η κλιμάκωσή τους σε χρόνια κόπωση, εξουθένωση ή λειτουργικά σφάλματα.

Παρόλα αυτά, οι περισσότερες αξιολογήσεις ψυχικής υγείας σε θαλάσσια περιβάλλοντα αντιμετωπίζουν την αγωνία ως μεμονωμένο ζήτημα και όχι ως παράγοντα λειτουργικού κινδύνου. Ένας καπετάνιος υπό ακραία κόπωση μπορεί να μην πληροί τα κριτήρια για κλινική κατάθλιψη, αλλά η εξάντλησή του θα μπορούσε να βλάψει την κρίση σε μια κρίσιμη στιγμή. Μια παραδοσιακή αυτοαναφερόμενη έρευνα δεν θα το καταλάβει αυτό, αλλά οι εκτιμήσεις συμπεριφορικών κινδύνων μπορούν.

Τα όρια των αυτοαναφερόμενων ερευνών ψυχικής υγείας

Οι τρέχουσες πρακτικές του κλάδου, όπως τα ψυχομετρικά τεστ ή οι προβολές ψυχικής υγείας, βασίζονται σε στατικά, αυτοαναφερόμενα ερωτηματολόγια που αρχικά δεν είχαν σκοπό να μετρήσουν πώς οι λειτουργικές απαιτήσεις επηρεάζουν τη γνωστική απόδοση με την πάροδο του χρόνου. Αυτές οι έρευνες δημιουργούν τρία βασικά ζητήματα:

Φόβος συνεπειών: Οι ναυτικοί μπορεί να αναφέρουν ελάχιστα την αγωνία τους από την ανησυχία τους για το πώς οι απαντήσεις τους θα επηρεάσουν την εργασιακή τους κατάσταση.

Κόπωση από την έρευνα: Τα επαναλαμβανόμενα ερωτηματολόγια ρουτίνας οδηγούν σε βιαστικές, ανακριβείς απαντήσεις που αποτυγχάνουν να συλλάβουν ουσιαστικές γνώσεις.

Μοναδικοί περιορισμοί: Τα εργαλεία κλινικής ψυχικής υγείας επικεντρώνονται στη διάγνωση διαταραχών και όχι στον εντοπισμό πρώιμων σημείων λειτουργικής κόπωσης και γνωστικής καταπόνησης που επηρεάζουν τη λήψη αποφάσεων.

Όταν οι εταιρείες βασίζονται σε παραδοσιακά αποτελέσματα αξιολόγησης, λαμβάνουν κρίσιμες αποφάσεις προσωπικού και ασφάλειας χρησιμοποιώντας ελλιπή και αναξιόπιστα δεδομένα.

Μια πιο έξυπνη, πιο λειτουργική προσέγγιση

Η θαλάσσια ασφάλεια δεν απαιτεί μόνο επίγνωση της ψυχικής υγείας. απαιτεί συμπεριφορική νοημοσύνη. Αντί να βασίζεται σε στατικές αξιολογήσεις, ο κλάδος χρειάζεται μια πιο δυναμική, βασισμένη σε δεδομένα προσέγγιση για τη διαχείριση του ανθρώπινου κινδύνου.

Η Signal Fusion πρωτοπορεί σε έναν νέο τρόπο αξιολόγησης του κινδύνου στη θάλασσα, εστιάζοντας στον τρόπο με τον οποίο οι λειτουργικοί στρεσογόνοι παράγοντες επηρεάζουν τη συμπεριφορά και την απόδοση με την πάροδο του χρόνου. Η μεθοδολογία υπερβαίνει τις παραδοσιακές έρευνες, οι οποίες μπορεί να είναι περιοριστικού πεδίου ενσωματώνοντας:

Αφηγηματικές αξιολογήσεις με γνώμονα την τεχνητή νοημοσύνη: Αντικατάσταση δομημένων λιστών ελέγχου ψυχικής υγείας με συνεντεύξεις συνομιλίας που αξιολογούν πώς αντιδρούν οι ναυτικοί στις επιχειρησιακές προκλήσεις.

Ευρύτερη εστίαση στον γνωστικό και συμπεριφορικό κίνδυνο: Όχι μόνο η ψυχική υγεία, αλλά και η κόπωση, η απόσπαση της προσοχής και το άγχος—παράγοντες που συνδέονται άμεσα με περιστατικά ασφάλειας.

Πρακτικές πληροφορίες για διαχειριστές πληρωμάτων: Δεδομένα που δεν βρίσκονται απλώς σε έναν φάκελο HR αλλά ενημερώνουν ενεργά τις αποφάσεις για την ασφάλεια και την κατανομή πόρων.

Από τη Συμμόρφωση στην Προληπτική Διαχείριση Κινδύνων

Η ναυτιλιακή βιομηχανία έχει κάνει σημαντικά βήματα προς την ευαισθητοποίηση για την ψυχική υγεία, αλλά αυτό είναι μόνο ένα μέρος της διαχείρισης του ανθρώπινου κινδύνου. Αυτό που λείπει είναι μια προληπτική προσέγγιση για τον εντοπισμό της δυσφορίας της κατάστασης προτού επηρεάσει την ασφάλεια. Η δυσφορία της κατάστασης δεν σηματοδοτεί πάντα μια διαταραχή, αλλά μπορεί να βλάψει την κρίση και την απόδοση εάν αφεθεί ανεξέλεγκτη

+++

Moving Beyond Mental Health: A Smarter Approach to Human Risk in Maritime Operations


March 28, 2025

For years, the maritime industry has relied on standard mental health assessments to gauge crew well-being. Tools like PHQ-9 for depression and GAD-7 for anxiety were designed for clinical settings but were never meant to assess the realities of life at sea. Maritime operations demand long hours, high-stakes decisions, and prolonged isolation. These factors don’t just affect mood but directly impact cognitive performance, situational awareness, and safety.

Most maritime incidents don’t happen because of undiagnosed mental health disorders. They occur due to momentary lapses in judgment, exhaustion, and impaired decision-making. The problem isn’t just mental health—it’s the silent accumulation of operational stressors that lead to situational distress: cognitive fatigue, emotional strain, and performance degradation in the moment. These human factors are subtle, dynamic, and often invisible to traditional mental health tools, yet they’re the most common precursors to errors and accidents at sea often resulting in loss of life, environmental impacts, and asset damage or loss.

Situational Distress: The Missing Piece in Maritime Safety

Situational distress is not a clinical condition—it’s a temporary but critical stress response to the working environment. Research suggests that while only a small percentage of seafarers start their careers with clinical depression or anxiety, the demands of life at sea lead to a significant rise in reported psychological distress symptoms over time.

Many cases emerge due to accumulated stressors—like fatigue, unpredictable weather, and high workloads—rather than pre-existing conditions. Unlike depression or anxiety, they don’t require psychiatric treatment, but they do require proactive intervention to prevent it from escalating into chronic fatigue, burnout, or operational errors.

Despite this, most mental health assessments in maritime settings treat distress as an individual issue rather than an operational risk factor. A captain under extreme fatigue might not meet the criteria for clinical depression, but their exhaustion could still impair judgment at a critical moment. A traditional self-reported survey won’t catch this, but behavioral risk assessments can.

The Limits of Self-Reported Mental Health Surveys

Current industry practices, like psychometric tests or mental health screenings, rely on static, self-reported questionnaires that were not originally intended to measure how operational demands impact cognitive performance over time. These surveys create three major issues:

  • Fear of consequences: Seafarers may underreport distress out of concern for how their responses will affect their job status.
  • Survey fatigue: Routine, repetitive questionnaires lead to rushed, inaccurate responses that fail to capture meaningful insights.
  • One-size-fits-all limitations: Clinical mental health tools focus on diagnosing disorders, not on identifying early signs of operational fatigue and cognitive strain that impact decision-making.

When companies rely on traditional assessment results, they make critical personnel and safety decisions using incomplete and unreliable data.

A Smarter, More Operationally Relevant Approach

Maritime safety doesn’t just require mental health awareness; it requires behavioral intelligence. Instead of relying on static assessments, the industry needs a more dynamic, data-driven approach to human risk management.

Signal Fusion is pioneering a new way to assess risk at sea, focusing on how operational stressors affect behavior and performance over time. The methodology goes beyond traditional surveys, which can be limiting in scope by integrating:

  • Narrative AI-driven assessments: Replacing structured mental health checklists with conversational interviews that assess how seafarers react to operational challenges.
  • A broader focus on cognitive and behavioral risk: Not just mental health, but also fatigue, distraction, and stress—factors directly linked to safety incidents.
  • Actionable insights for crew managers: Data that doesn’t just sit in an HR folder but actively informs safety decisions and resource allocation.

From Compliance to Proactive Risk Management

The maritime industry has taken important steps toward mental health awareness, but that’s only one part of managing human risk. What’s missing is a proactive approach to identifying situational distress before it impacts safety. Situational distress doesn’t always signal a disorder, but it can still impair judgment and performance if left unchecked.

With the right tools, companies can spot early warning signs and take action before small issues become serious problems, helping their crew stay sharp, resilient, and operationally effective. This not only protects individual well-being, but also safeguards lives, property, and business continuity at sea.

Signal Fusion is helping maritime operators make this shift from reactive surveys to dynamic, behavior-based insights that inform safer decisions. We’re working with early adopters to refine our methodology. If you’re ready to be part of the next evolution in maritime safety, let’s talk.

Written by Maria Kolitsida
Founder, Signal Fusion




gcaptain.com

LOSS OF HMNZS MANAWANUI , AFTER GROUNDING AT SAMOA

 

A view of the HMNZS Manawanui after running aground and capsizing off Samoa on October 5, 2024. Photo via social media

Loss of New Zealand Navy Ship Linked to Training Deficiencies, Autopilot Confusion

Mike Schuler  April 4, 2025

The Royal New Zealand Navy released its final Court of Inquiry report on Friday detailing the circumstances that led to the loss of HMNZS Manawanui, which ran aground and subsequently sank off the coast of Samoa in October 2024.

The vessel, carrying 75 personnel, grounded while conducting a hydrographic survey of a reef on October 5, 2024, and sank the following day.

The Court of Inquiry, presided over by Commodore Melissa Ross, identified direct causes including the ship maintaining a heading toward land and confusion over the vessel’s autopilot status. Critically, the crew attempted to adjust course using azimuth thruster controls while the ship remained in autopilot mode, rendering their actions ineffective.

According to the report, the situation was compounded by a mistaken assessment of thruster control failure and subsequent non-adherence to emergency procedures, which should have included switching from autopilot to manual control.

“The Court found deficiencies in the training and qualifications of key ship’s personnel involved in the incident, risks related to the survey task were not sufficiently identified, discussed and mitigated, and instructions or procedures were lacking,” stated the report.

HMNZS Manawanui. New Zealand Defence Force

Notably, the investigation revealed that the ship’s Commanding Officer was not platform endorsed for the vessel, a requirement specified in the New Zealand Manual of Navigation. Commanding Officer Yvonne Gray has faced harsh criticism over the incident while also being praised for her decision to abandon ship and save lives. 

Gray, who is named as “Witness 1” in the report, while not present on the bridge during the early stages of the crisis, arrived on the bridge just moments before the grounding and became central in the immediate response once the situation deteriorated.

According an analysis of the ship’s VDR (Voyage Data Recorder), Gray arrived on the bridge at 18:17:20, just prior to the initial grounding at 18:17:59 while traveling at a speed of around 10.7 knots. Below is a snippet from the report:

18:17:20 Witness 1 (CO) arrives on the bridge and Witness 2 reports that he has full astern on and the Ship is not stopping.
18:17:21 Witness 16 asks “how many shackles on deck?”
18:17:24 Witness 4 pipes “let go three cables.”
18:17:32 Witness 1 asks “have we got any steerage way?” Witness 2 replies “…haven’t got any steerage way, came full astern on both engines.”
18:17:45 Witness 2 talks about shutting the engines down and asks if they could call the engine room to shut them down.
18:17:53 Witness 1 asks “what speed have we got?” Witness 2 replies “10 kts increasing and I’ve got fucking full astern here and nothing is happening.”
18:17:59 Witness 1 states “turn instead of going astern.” Grinding and shaking noises heard on VDR.

Afterwards, the ship continued moving on heading 340° for about 90 seconds before becoming stranded at 18:19:30.

Reconstruction of the track the HMNZS Manawanui took in the lead up to the grounding. Credit: Royal Navy Defense Force

Chief of the Navy Rear Admiral Garin Golding acknowledged the findings, highlighting a concerning “gap between work as imagined and work as done.”

The Navy has already implemented several corrective measures, including reviews of risk management procedures and training protocols.

“We have updated our critical incident management procedures, made changes to some of our tools that assist with risk, and stood up a project team specifically to ensure quality and consistency of our plans and procedures,” Rear Admiral Golding stated.

The investigation identified twelve contributing factors, including training and experience deficiencies, inadequate military hydrographic planning, procedural issues, supervision gaps, and leadership concerns.

Looking forward, the Navy announced plans for a comprehensive transformation program to address systemic issues, including the lack of standardization across the fleet.

“Fundamentally we need to do things differently. We need to adapt to new technologies, change the way we approach what we do, and find new ways to continue to deliver on what is expected of us,” Rear Admiral Golding explained.

Nine recommendations were outlined in the report, focusing on risk management, procedural improvements, force generation, seaworthiness standards, training protocols, and hydrographic capabilities.

The incident stands as one of the most significant losses in recent Royal New Zealand Navy history, prompting a thorough examination of operational procedures and training standards across the fleet.

Οι Ελβετοί που θέλουν να αναστήσουν το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου - Peloponese metric railway

 ...αυτη η στραβομάρα που διακατέχει τις κρατικές υπηρεσίες δεν πρόκειται τελικά να εξαφανισθεί?

Δουλειά μιας εβδομάδας, παίρνει 6 μήνες, και πάλι καλά δηλαδή... με τον φόβο, στην περίπτωση κονόμας, να πεταχτεί άλλο υπουργείο/υπηρεσία και να σταματήσει την δουλειά για να την πάρουν οι άλλοι. Αυτές οι δουλειές δεν είναι γύφτικες, είναι κρατικών υπηρεσιών.

Στην περίπτωση του τρένου, θα βρίζουν τους Ελβετούς που είχαν την ιδέα, και πιθανόν το θράσος να αναστήσουν την εγκαταλελειμένο σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου.

+++

Το σχέδιο για να διασωθεί το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου. Τα εμπόδια και τα αναγκαία κονδύλια που απαιτούνται

Από  Μαρία Καλούδη

Δρομολόγιο του ΟΣΕ από Κόρινθο προς Τρίπολη το 2008 © EUROKINISSI

06.04.2025 | 07:59

Ύστερα από σχεδόν δεκαπέντε χρόνια σιωπής και εγκατάλειψης, από το μακρινό 2010, το ιστορικό μετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου – ένα δίκτυο-κόσμημα με 931 χιλιόμετρα γραμμής και 169 σταθμούς – μοιάζει να ανασαίνει ξανά, έχοντας μια νέα ελπίδα αναγέννησης. Με την τεχνογνωσία κορυφαίων Ελβετών ειδικών και την ένθερμη υποστήριξη του πρέσβη της Ελβετίας στην Ελλάδα,  Στέφαν Έστερμαν, γίνεται μια φιλόδοξη προσπάθεια να ξυπνήσει η «Ωραία Κοιμωμένη» του ελληνικού σιδηροδρόμου, όπως χαρακτηριστικά αποκαλείται το μεγαλύτερο μετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Ευρώπης. Τα σχέδια αυτά ωστόσο προσκρούουν προς το παρόν στην αδράνεια του Υπουργείου Υποδομών, το οποίο δεν έχει ακόμα δώσει το αναγκαίο «πράσινο φως» για την εκκίνηση των απαραίτητων μελετών.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), σε συνεργασία με φορείς της Ελβετίας, προωθεί την αναβίωση της σιδηροδρομικής γραμμής, αξιοποιώντας την ελβετική τεχνογνωσία, η οποία θεωρείται κυρίαρχη στον τομέα των σιδηροδρόμων. Το σχέδιο περιλαμβάνει τη χρήση σύγχρονων, οικολογικών τρένων τελευταίας τεχνολογίας, καθώς και την αποκατάσταση των ιστορικών σιδηροδρομικών σταθμών, οι οποίοι έχουν ήδη χαρακτηριστεί ως μνημεία από το Υπουργείο Πολιτισμού. Η πρωτοβουλία υποστηρίζεται από τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, τους Δημάρχους Ναυπλίου, Καλαμάτας, Μεγαλόπολης, καθώς και από τον Ελβετό Πρέσβη και διεθνείς επιστήμονες.

Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η  αρχιτέκτων – πολεοδόμος Ειρήνη Φρεζάδου, μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), στο powergame. gr: «Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε στο κρίσιμο στάδιο όπου απαιτείται η μελέτη σκοπιμότητας σε συνδυασμό με ένα business plan, για το πρώτο τμήμα Κόρινθος – Τρίπολη. Προφανώς, η πλήρης επανενεργοποίηση του δικτύου θα γίνει σταδιακά, εφόσον δοθεί βέβαια το πράσινο φως από την Κυβέρνηση. Σε αδρές γραμμές, μέσω αυτής της μελέτης αιτιολογείται όχι μόνο με ποια κατασκευαστικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά πρέπει να υλοποιηθεί ένα έργο, αλλά γίνεται ακριβής καταγραφή και αποτίμηση των ωφελειών σε συνδυασμό με το κόστος του έργου. Το ελληνικό Δημόσιο είχε δαπανήσει 61 χιλιάδες ευρώ για μία τέτοια μελέτη πριν από τρία χρόνια, η οποία όμως δεν έπιασε τόπο, καθώς κρίθηκε από την Ευρώπη ανεπαρκής και απορρίφθηκε».

Ήδη προσπαθούμε, όπως τονίζει, να μειωθεί το κόστος της μελέτης αυτής κάτω από 300.000 ευρώ. Εξετάζονται μάλιστα σενάρια συγχρηματοδότησης από την Ελβετία και την Ελλάδα. Σύμφωνα με την ίδια ωστόσο: «Το κόστος επανενεργοποίησης έχει υπολογιστεί από τον ΟΣΕ στα 15 εκατομμύρια ευρώ – ακόμη βέβαια και αν διπλασιαστεί, το ποσό παραμένει απολύτως λογικό. Διότι πρόκειται για υφιστάμενη γραμμή, η αξία της οποίας έχει αποτιμηθεί από ελβετούς εμπειρογνώμονες σε περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ». Τόνισε μάλιστα πως αν το έργο επρόκειτο να κατασκευαστεί από την αρχή, το κόστος του θα ήταν κυριολεκτικά ανυπολόγιστο. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της αναλογίας, ανέφερε ως παράδειγμα ότι για ένα οδικό έργο μήκους 50 χιλιομέτρων (Καλαμάτα – Μεθώνη) προβλέπεται προϋπολογισμός 311 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ στην περίπτωση του σιδηροδρόμου μιλούν για 120 χιλιόμετρα με κόστος που δεν ξεπερνά τα 30 εκατομμύρια ευρώ – ακόμα και στο πιο απαισιόδοξο σενάριο. Η κ. Φρεζάδου μάλιστα υποστήριξε ότι πλέον «ο χρόνος κυλά εις βάρος της, καθώς οι υποδομές φθείρονται, τα εξαρτήματα κλέβονται, η φύση εισβάλλει. Όσο καθυστερούμε, η αξία των 2 δισεκατομμυρίων απομειώνεται».

Όσον αφορά την κατάσταση της γραμμής, η κ. Φρεζάδου σημειώνει ότι ο Ελβετός πρέσβης και ο Μπερντ Σολ, ο ομότιμος καθηγητής στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Ζυρίχης, στον οποίον ανήκε και η αρχική πρωτοβουλία για να τεθεί σε επιστημονικές ράγες το εγχείρημα της αναβίωσης του μετρικού δικτύου, διέσχισαν πεζή τη διαδρομή από την Κόρινθο ως το Ναύπλιο, περπατώντας πάνω στις γραμμές, για να ελέγξουν την κατάστασή τους. Και, όπως λέει, επιβεβαίωσαν ότι το κομμάτι αυτό του δικτύου βρίσκεται σε άψογη κατάσταση.

Το συνολικό μήκος του δικτύου που μπορεί να λειτουργήσει αγγίζει τα 431 χιλιόμετρα αφαιρουμένου του τμήματος  του προαστιακού στο Βόρειο τμήμα της Πελλοπονήσου. Όπως σχολιάζει: «Το τμήμα Κόρινθος – Πάτρα, που κάποτε αποτελούσε μέρος του πλήρως ανεπτυγμένου παραλιακού σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου, έχει μετατραπεί σήμερα σε προαστιακή γραμμή, με ιδιαίτερα προβληματική χάραξη. Η νέα διαδρομή κινείται εκτός των χωριών, των οικισμών και των πόλεων, στερώντας από το τρένο την άμεση σύνδεση με τις τοπικές κοινότητες και οδηγώντας στη σημερινή του υπολειτουργία. Το αποτέλεσμα είναι να μην έχει σημειώσει την αναμενόμενη επιτυχία ως μέσο μαζικής μεταφοράς».

Αντιθέτως, το ιστορικό μετρικό δίκτυο που σχεδίασε ο Χαρίλαος Τρικούπης, διέρχεται μέσα από τα χωριά και τις πόλεις της Πελοποννήσου, αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους. Εφόσον επανενεργοποιηθεί με σωστό σχεδιασμό και λειτουργικό επιχειρησιακό πλάνο, μπορεί να καταστεί και πάλι επιτυχημένο. Καθοριστικής σημασίας είναι η εφαρμογή μικτής χρήσης: τόσο επιβατικής όσο και τουριστικής. Η επιβατική χρήση θα εξυπηρετεί τις καθημερινές ανάγκες των τοπικών πληθυσμών, ενώ η τουριστική θα συμβάλει ουσιαστικά στη βιωσιμότητα του εγχειρήματος, ενισχύοντας οικονομικά τη λειτουργία του. Άλλωστε, η τουριστική αγορά είναι έτοιμη να αγκαλιάσει ένα τέτοιο εγχείρημα με ενθουσιασμό.

Πρώτος στόχος το τμήμα Κόρινθος – Τρίπολη

Μεγάλο μέρος του, σύμφωνα με την ίδια, διατηρείται σε καλή κατάσταση. Ωστόσο, τα πιο απαιτητικά και προβληματικά σημεία εντοπίζονται στην Ορεινή Αρκαδία, στην περιοχή των Χράνων όπου έχουν καταγραφεί κατολισθήσεις. Εκεί απαιτείται ενίσχυση των υποδομών, όπως προβλέπεται στο πλαίσιο της μελέτης σκοπιμότητας. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στον έλεγχο των γεφυρών – μεταλλικών, πέτρινων και μικτής τεχνικής (πέτρας και μετάλλου) – που πρέπει να εξεταστούν ενδελεχώς ως προς τη στατικότητα και τη γενικότερη καταλληλότητά τους. Το ίδιο ισχύει, φυσικά, για όλη τη γραμμή.

Όπως ξεκαθαρίζει: «Πρώτος στόχος είναι η άμεση επαναλειτουργία του αρχικού τμήματος του δικτύου (Κόρινθος – Τρίπολη), ώστε να υπάρξει ένα πρώτο, χειροπιαστό παράδειγμα επιτυχίας. Το αμέσως επόμενο βήμα είναι η Καλαμάτα – μια πόλη που διεκδικεί δυναμικά την επιστροφή του τρένου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η γραμμή περνά δίπλα από καίρια σημεία της πόλης, όπως το αεροδρόμιο, το Πανεπιστημιακό Τμήμα και το νοσοκομείο, καθιστώντας τη κατάλληλη και για προαστιακή χρήση. Το εν λόγω τμήμα (Τρίπολη – Καλαμάτα) βρίσκεται και αυτό σε σχετικά καλή κατάσταση, με κάποιες τοπικές φθορές που απαιτούν επισκευές. Συνολικά, όμως, πρόκειται για ένα έργο με ισχυρές δυνατότητες άμεσης αξιοποίησης».

Πότε θα λειτουργήσει ξανά;

Σχετικά με το χρονοδιάγραμμα επαναλειτουργίας του σιδηροδρομικού δικτύου, η κ. Φρεζάδου σημειώνει πως, εάν η διαδικασία ακολουθούσε τους ρυθμούς της Ελβετίας, όλα θα προχωρούσαν πολύ ταχύτερα. Ωστόσο, υπό το πρίσμα της ελληνικής πραγματικότητας, για να ξεκινήσει ουσιαστικά το έργο, απαιτείται από το Υπουργείο Υποδομών να ανατεθεί και επίσημα ο συντονισμός της μελέτης σκοπιμότητας, σε συνδυασμό με την εκπόνηση του επιχειρηματικού σχεδίου.

«Τώρα είναι η στιγμή. Τώρα είναι η ευκαιρία να δώσουμε πνοή ξανά στη σιδηροδρομική Πελοπόννησο – για τα παιδιά που δεν έχουν μπει ποτέ σε τρένο. Για την ιστορία, το περιβάλλον και την Ελλάδα. Στο εξωτερικό, με φωτεινό παράδειγμα την Ελβετία, τα μετρικά δίκτυα είναι μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς. Αυτά τα δίκτυα, που έχουν κατασκευαστεί σε πολύ πιο άγρια ανάγλυφα από αυτό της Πελοποννήσου, λειτουργούν με συνέπεια και προσφέρουν τουριστικές, επιβατικές και εμπορικές σιδηροδρομικές υπηρεσίες» καταλήγει.

Το ελβετικό δημοσίευμα για το παραμελημένο σιδηροδρομικό δίκτυο

Η ελβετική εφημερίδα Tages-Anzeiger δημοσίευσε πριν λίγες ημέρες ένα εκτενές ρεπορτάζ με τίτλο: «Σιδηροδρομική διπλωματία στην Ελλάδα: Η Ελβετία θέλει να επαναφέρει στη ζωή ιστορική σιδηροδρομική γραμμή». Σ’ αυτό αναλύεται η πρωτοβουλία του Ελβετού πρέσβη στην Αθήνα, Στέφαν Έστερμαν, να συμβάλει στην αναβίωση του σιδηροδρόμου της Πελοποννήσου. Στην προσπάθεια αυτή έχει στο πλευρό του τον φιλέλληνα καθηγητή Χωρικού Σχεδιασμού του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης, Μπερντ Σολ, με τον οποίο τον ενώνουν κοινές φιλοδοξίες για την αξιοποίηση του παλιού αλλά πολύτιμου σιδηροδρομικού δικτύου, γεγονός που τους οδήγησε να κάνουν την αυτοψία στο εγκαταλελειμμένο δίκτυο.


Όπως επισημαίνει ο πρέσβης στο δημοσίευμα, «για να αντιληφθεί κανείς τη σημασία της γραμμής, αρκεί να αναλογιστεί την υφιστάμενη υποδομή της, η οποία αποτιμάται σε περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Η επαναλειτουργία του δικτύου δεν αφορά μόνο τις μεταφορές, αλλά ανοίγει τον δρόμο για την τουριστική και οικονομική αναγέννηση της Πελοποννήσου — μιας περιοχής με πλούσιο ιστορικό και πολιτιστικό αποτύπωμα».

Ανάμεσα στους σταθμούς της γραμμής, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ξεχωρίζουν το Ναύπλιο, η πρώτη πρωτεύουσα της νεότερης Ελλάδας, και η Ολυμπία, γενέτειρα των Ολυμπιακών Αγώνων. Παράλληλα, η Πελοπόννησος είναι γνωστή για την αγροτική της παραγωγή – ελαιόλαδο, κρασί, πορτοκάλια, μέλι – στοιχεία που, όπως τονίζει ο πρέσβης, ο σιδηρόδρομος μπορεί να ενώσει και να αναδείξει. Η προοπτική μιας βιώσιμης, όλο τον χρόνο τουριστικής εμπειρίας μέσω του τρένου είναι μία από τις βασικές παραμέτρους του εγχειρήματος. Ακόμη, γίνεται λόγος  ότι ήδη υπάρχει συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση που διασφαλίζει ότι δεν θα μπει φρένο στην επαναλειτουργία της γραμμής, ενώ η στήριξη από την τοπική αυτοδιοίκηση και εκπροσώπους του πολιτικού κόσμου είναι ισχυρή και ενθαρρυντική.

Μια γραμμή με ταραχώδη ιστορία

Η σιδηροδρομική γραμμή της Πελοποννήσου, με τη συναρπαστική της ιστορία, αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την ανάπτυξη της περιοχής και τον εκσυγχρονισμό της Ελλάδας κατά τον 19ο και 20ό αιώνα. Από τη δημιουργία της μέχρι την οριστική παύση λειτουργίας της, η γραμμή αυτή πέρασε από σημαντικές φάσεις ανάπτυξης, κρίσης και ανατροπής.

  1. Αρχές και Σχέδια (1880-1890)
    Η ανάγκη για σιδηροδρομική σύνδεση της Πελοποννήσου με την Αθήνα και τα λιμάνια της περιοχής αναγνωρίστηκε ήδη από τη δεκαετία του 1870. Υπό την κυβέρνηση του Χαρίλαου Τρικούπη, ο σιδηρόδρομος της Πελοποννήσου έγινε μέρος του εκσυγχρονιστικού προγράμματος της χώρας. Το 1882, το πρώτο τμήμα του δικτύου άνοιξε και συνέδεσε την Αθήνα με την Κόρινθο. Η κατασκευή αυτή υπήρξε καινοτόμος για την εποχή, συνδυάζοντας τεχνολογική πρόοδο και στρατηγική ανάπτυξης για την περιοχή.
  2. Ανάπτυξη και Επέκταση (1890-1910)
    Τα επόμενα χρόνια, η γραμμή επεκτάθηκε σε διάφορες πόλεις της Πελοποννήσου, όπως η Τρίπολη, η Καλαμάτα και η Πάτρα. Αυτή η ανάπτυξη κατέστησε τη γραμμή μία από τις πιο εκτεταμένες σιδηροδρομικές γραμμές της Ευρώπης. Η επιλογή της μετρικής γραμμής (1.000 mm πλάτος) ήταν στρατηγική, καθώς προσέφερε οικονομία και ευκολία στην κατασκευή, ιδίως σε δύσβατα εδάφη.
  3. Χρόνια Ανάπτυξης και Κρίσης (1910-1940)
    Κατά την πρώτη μισή του 20ού αιώνα, η σιδηροδρομική γραμμή συνέχισε να εξυπηρετεί τη μεταφορά εμπορευμάτων και επιβατών στην περιοχή. Ωστόσο, η ανάπτυξη νέων μέσων μεταφοράς, όπως τα αυτοκίνητα και τα λεωφορεία, άρχισε να μειώνει τη χρησιμοποίησή της, οδηγώντας σε μια σταδιακή κρίση του δικτύου.
  4. Μεταπολεμικά Χρόνια και Κατάρρευση (1950-1980)
    Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η κατάσταση του δικτύου επιδεινώθηκε. Η έλλειψη συντήρησης, η προτεραιότητα σε άλλες μορφές μεταφοράς και η καταστροφή από τον πόλεμο (οι δυνάμεις του Άξονα κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της γραμμής) οδήγησαν στην υποβάθμιση του σιδηροδρόμου. Η στρατιωτική δικτατορία (1967–1974) δεν είδε το σιδηρόδρομο ως στοιχείο σύγχρονης τεχνολογίας και προσπάθησε να τον καταργήσει. Παρά τις επιδιώξεις της, η γραμμή συνεχίζει να λειτουργεί, αλλά ήδη είχε αρχίσει η παρακμή.
  5. Η Οριστική Παύση Λειτουργίας (2011)
    Η έλλειψη χρηματοδότησης και η αδυναμία συντήρησης του δικτύου οδήγησαν στην οριστική παύση λειτουργίας της σιδηροδρομικής γραμμής της Πελοποννήσου στα τέλη του 2010 με αρχές του 2011. Η οικονομική κρίση, που επηρέασε το σύνολο της χώρας, έθεσε τέλος σε μια εποχή που ο σιδηρόδρομος υπήρξε μοχλός προόδου, επιλέγοντας γραμμή στενού εύρους για λόγους κόστους, καθώς και λόγω του ανταγωνισμού μεταξύ εταιρειών. Η ιστορία της γραμμής αυτής αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης της Πελοποννήσου, αλλά και της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Powergame.gr


30 Μαρτίου, 2025

Saronic Ferries’ YABUSA Arrives in Greece from China

                                     


On 4 March 2025, the latest addition to Saronic Ferries fleet, YABUSA (ex-HAYABUSA NO.3), arrived in Greece after a 66-day voyage from China. The vessel departed from the Port of Shanghai on 29 December 2024 and docked at Neos Molos Drapetsonas, where she will undergo final conversion into a car/passenger ferry.

YABUSA is the sixth vessel in the Saronic Ferries fleet and will operate on the Piraeus-Aegina-Poros route. Built in Japan in 2000, she was purchased from Seikan Ferry in 2024 and underwent part of her conversion at the COSCO Shipyard in Shanghai.

Saronic Ferries is a consortium operating a fleet of five modern ships in the Saronic Gulf. The company connects Piraeus with Aegina, Agistri, Methana, and Poros year-round, providing reliable service 365 days a year.

Photo: Kostas Papadopoulos

Τραυματισμός ναυτικού στην Ελευσίνα

17/03/2025

Το απόγευμα της Κυριακής (16/3), ενημερώθηκε η Λιμενική Αρχή της Ελευσίνας για τον τραυματισμό ενός 58χρονου ημεδαπού ναυτικού (ειδικότητας Γ’ Μηχανικού) ενός φορτηγού πλοίου στην περιοχή Βλύχα Ελευσίνας. Συγκεκριμένα, κατά τη διαδικασία πετρέλευσης του φορτηγού πλοίου από βυτιοφόρο, αποκολλήθηκε η μάνικα παροχής καυσίμου από το ακροφύσιο που συνδεόταν με τον σταθμό παραλαβής καυσίμου του πλοίου, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ο 58χρονος στο πρόσωπο.

Ο τραυματίας, διακομίστηκε με ασθενοφόρο όχημα του ΕΚΑΒ στο Γενικό νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ». Από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Ελευσίνας που διενεργεί την προανάκριση συνελήφθησαν ο 63χρονος Πλοίαρχος, ο 68χρονος αυτοκινητιστής του βυτιοφόρου και ο 66χρονος Β’ Μηχανικός του Φ/Γ, για παράβαση του άρθρου 309 του Π.Κ. «Επικίνδυνη σωματική βλάβη». Από το συμβάν δεν παρατηρήθηκε θαλάσσια ρύπανση.

limenikanea.gr